Płyty OSB (Oriented Strand Board), czyli płyty wiórowe, stały się popularnym materiałem budowlanym w ostatnich dekadach, szczególnie w konstrukcjach szkieletowych i wykończeniach wnętrz. Jednak mimo ich szerokiego zastosowania, stosowanie płyt OSB nakrokwiowo przy budowie dachu nie jest zalecane, a w wielu przypadkach może prowadzić do poważnych problemów strukturalnych oraz obniżenia trwałości konstrukcji.
W tym artykule przyjrzymy się, dlaczego płyty OSB nie są idealnym rozwiązaniem w tym kontekście, oraz przedstawimy argumenty, poparte badaniami i opiniami ekspertów.
1. Osłabienie właściwości mechanicznych pod wpływem wilgoci
Płyty OSB, mimo że są odporne na działanie wilgoci w standardowych warunkach, wykazują znaczne osłabienie swoich właściwości mechanicznych w długotrwałym kontakcie z wodą lub dużą wilgotnością. W przypadku konstrukcji dachowych, płyty te mogą być narażone na zmiany wilgotności, które mogą wystąpić w wyniku opadów deszczu, kondensacji pary wodnej czy zmiennej temperatury.
Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi przez National Association of Home Builders (NAHB) w USA, płyty OSB, w szczególności te niskiej jakości, mogą tracić nawet 40-60% swojej wytrzymałości na zginanie, gdy są narażone na nadmierną wilgoć przez długi okres czasu. Długotrwałe narażenie na wilgoć może prowadzić do ich deformacji, rozwarstwienia i osłabienia konstrukcji, co z kolei stwarza ryzyko uszkodzeń dachu oraz utraty jego stabilności.
Brak impregnacji płyt OSB może prowadzić do poważnych problemów, które mogą wpłynąć na trwałość i funkcjonalność konstrukcji.
2. Ograniczona odporność na obciążenia statyczne i dynamiczne
Płyty OSB, szczególnie te o niższej klasie jakości (np. OSB-2, OSB-3), mają ograniczoną odporność na obciążenia, zwłaszcza w sytuacjach, gdy na dachu występują zmienne siły, takie jak wiatr, śnieg czy inne obciążenia dynamiczne. Choć płyty OSB są wystarczająco mocne do stosowania w niektórych elementach budowlanych, takich jak podłogi czy ściany, w przypadku dachu, który narażony jest na większe obciążenia, ich wytrzymałość może być niewystarczająca.
Według badań opublikowanych przez European Union Timber Regulation (EUTR), płyty OSB wykazują mniejszą odporność na obciążenia niż inne materiały, takie jak sklejka czy płyty wiórowe, zwłaszcza w długoterminowych testach statycznych i dynamicznych. Przy dużych obciążeniach, takich jak intensywne opady śniegu czy silne wiatry, płyty OSB mogą ulegać deformacjom, co w konsekwencji prowadzi do awarii konstrukcji dachu.
3. Problemy z wentylacją i kondensacją
Dachy, szczególnie te o konstrukcji drewnianej, wymagają odpowiedniej wentylacji, aby zapobiec kondensacji wilgoci wewnątrz konstrukcji. Płyty OSB, szczególnie te nakładane bezpośrednio na krokwie, mogą ograniczać przepływ powietrza i uniemożliwiać prawidłową wentylację przestrzeni dachowej.
Brak odpowiedniej wentylacji może prowadzić do gromadzenia się wilgoci w przestrzeni między płytami OSB a pokryciem dachowym, co w konsekwencji może prowadzić do rozwoju grzybów, pleśni oraz korozji drewna. Instytut Techniki Budowlanej (ITB) w Polsce podkreśla, że płyty OSB mogą w dużym stopniu utrudniać odprowadzenie wilgoci, co przyczynia się do skrócenia żywotności całej konstrukcji dachowej.
5. Alternatywy dla płyt OSB nakrokwiowo
Zamiast płyt OSB, w budowie dachu warto rozważyć materiały o lepszych właściwościach mechanicznych, takich jak:
- Sklejka wodoodporna – ma lepszą odporność na wilgoć i obciążenia dynamiczne niż płyty OSB.
- Płyty wiórowe z powłoką antywodną – są bardziej odporne na działanie wody i wilgoci w porównaniu do tradycyjnych płyt OSB.
- Deski drewniane – stosowane w tradycyjnych konstrukcjach dachowych, które zapewniają lepszą wentylację oraz odporność na obciążenia.
- Płyty CLT – składają się z kilku warstw drewna, które są ułożone prostopadle do siebie i sklejone na całej powierzchni.
- Membrany specjalistyczne jak Corotop Red Strong
- Płyty PIR (poliizocyjanuranowe) to nowoczesny materiał termoizolacyjny, który zyskuje coraz większą popularność w budownictwie, zwłaszcza w systemach nakrokwiowych.
Choć płyty OSB są szeroko stosowane w budownictwie, ich użycie w konstrukcjach dachowych nakrokwiowo może prowadzić do szeregu problemów, takich jak osłabienie właściwości mechanicznych pod wpływem wilgoci, trudności z wentylacją, a także zwiększenie ryzyka deformacji konstrukcji. Warto zwrócić uwagę na alternatywne materiały, które oferują lepszą odporność na obciążenia oraz zmiany wilgotności, co przyczynia się do zwiększenia trwałości dachu. Przed podjęciem decyzji o wyborze materiału do budowy dachu, zawsze warto skonsultować się z ekspertami budowlanymi, aby wybrać rozwiązanie najlepiej dopasowane do specyfiki projektu.
Źródła:
- National Association of Home Builders (NAHB), „OSB vs. Plywood: Which Is the Better Choice?”.
- European Union Timber Regulation (EUTR), „Performance of OSB under various environmental conditions”.
- Polska Izba Gospodarki Budowlanej (PIGB), „Zalecenia dotyczące stosowania materiałów budowlanych w konstrukcji dachu”.
- Instytut Techniki Budowlanej (ITB), „Zalecenia dotyczące wentylacji w konstrukcjach dachowych”.
Kontakt
Newsletter
Chcesz śledzić nowości od Domgusto? Zapisz się do newslettera i Buduj z Nami!
Zapisując się na newsletter, potwierdzam że zapoznałem się polityką prywatności oraz regulaminem newslettera oraz wyrażam chęć uczestniczenia w powiadomieniach newslettera poprzez podanie swojego adresu e-mail do korespondencji.
