Więźba dachowa to kluczowy element konstrukcyjny każdego budynku, który przenosi obciążenia z dachu na ściany nośne.
Jednym z najpopularniejszych i najczęściej stosowanych rodzajów więźby dachowej w Polsce jest więźba płatwiowo-kleszczowa. Charakteryzuje się ona wysoką wytrzymałością, stabilnością i uniwersalnością, co sprawia, że jest chętnie wykorzystywana zarówno w budownictwie mieszkaniowym, jak i przemysłowym. W tym artykule przyjrzymy się bliżej konstrukcji więźby płatwiowo-kleszczowej, jej elementom składowym oraz ich znaczeniu.
Czym jest więźba płatwiowo-kleszczowa?
Więźba płatwiowo-kleszczowa to rodzaj konstrukcji dachowej, w której głównymi elementami nośnymi są płatwie (poziome belki podpierające krokwie) oraz kleszcze (poziome belki spinające pary krokwi). Konstrukcja ta jest stabilna i wytrzymała, co pozwala na pokrywanie dużych rozpiętości dachów. Więźba płatwiowo-kleszczowa jest często stosowana w dachach stromych, gdzie wymagana jest duża nośność i odporność na obciążenia (np. śnieg, wiatr).
Elementy więźby płatwiowo-kleszczowej i ich znaczenie
Konstrukcja więźby płatwiowo-kleszczowej składa się z wielu elementów, z których każdy pełni ważną funkcję. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:
Krokwie
Opis: Skośne belki, które tworzą główną konstrukcję połaci dachowej.
Znaczenie: Przenoszą obciążenia z pokrycia dachowego (np. dachówki, blachy) na pozostałe elementy więźby.
Materiał: Najczęściej drewno sosnowe lub świerkowe.
Płatwie
Opis: Poziome belki, które podpierają krokwie wzdłuż ich długości.
Znaczenie: Zmniejszają rozpiętość krokwi, co zwiększa stabilność całej konstrukcji. Wyróżniamy trzy rodzaje płatwi:
Płatew kalenicowa (na szczycie dachu),
Płatew pośrednia (w środkowej części dachu),
Płatew stopowa (u dołu połaci).
Materiał: Drewno lub stal.
Kleszcze
Opis: Poziome belki spinające pary krokwi w ich dolnej części.
Znaczenie: Zapewniają sztywność konstrukcji, zapobiegając rozsuwaniu się krokwi pod obciążeniem.
Materiał: Drewno.
Jętki
Opis: Poziome belki łączące pary krokwi w ich górnej części.
Znaczenie: Wzmacniają konstrukcję, zmniejszając ugięcie krokwi.
Materiał: Drewno.
Miecze
Opis: Ukośne belki usztywniające, które łączą słupy z płatwiami.
Znaczenie: Zapewniają dodatkową stabilność, szczególnie w przypadku dużych rozpiętości dachu.
Materiał: Drewno.
Słupy
Opis: Pionowe belki podpierające płatwie.
Znaczenie: Przenoszą obciążenia z płatwi na strop lub ściany nośne.
Materiał: Drewno lub stal.
Murłata
Opis: Pozioma belka umieszczona na szczycie ścian nośnych.
Znaczenie: Stanowi oparcie dla krokwi i równomiernie rozkłada obciążenia na ściany.
Materiał: Drewno.
Kalenica
Opis: Najwyższa, pozioma krawędź dachu, gdzie łączą się przeciwległe połacie.
Znaczenie: Stanowi punkt oparcia dla płatwi kalenicowej i krokwi.
Materiał: Drewno.
Wiatrownice
Opis: Ukośne deski mocowane do krokwi od spodu.
Znaczenie: Zapobiegają deformacji dachu pod wpływem wiatru.
Materiał: Drewno.
Łaty i kontrłaty
Opis: Poziome belki mocowane do krokwi, na których układa się pokrycie dachowe.
Znaczenie: Tworzą ruszt pod pokrycie dachowe i zapewniają wentylację połaci.
Materiał: Drewno.
Zalety więźby płatwiowo-kleszczowej
Wysoka wytrzymałość: Dzięki zastosowaniu płatwi i kleszczy konstrukcja jest bardzo stabilna i może przenosić duże obciążenia.
Uniwersalność: Nadaje się do dachów o różnych kształtach i rozpiętościach.
Możliwość adaptacji: Pozwala na łatwe dostosowanie do różnych rodzajów pokryć dachowych.
Długowieczność: Przy odpowiednim wykonaniu i konserwacji więźba płatwiowo-kleszczowa może służyć przez dziesięciolecia.
Wady więźby płatwiowo-kleszczowej
Wyższy koszt: Ze względu na większą ilość materiału i pracochłonność wykonania, koszt takiej więźby może być wyższy niż w przypadku prostszych konstrukcji.
Wymaga doświadczenia: Montaż więźby płatwiowo-kleszczowej wymaga precyzji i wiedzy, dlatego powinien być wykonany przez doświadczonych cieśli.
Więźba płatwiowo-kleszczowa to jedna z najsolidniejszych i najbardziej uniwersalnych konstrukcji dachowych. Dzięki zastosowaniu płatwi, kleszczy, jętek i innych elementów, zapewnia wysoką wytrzymałość i stabilność, nawet przy dużych rozpiętościach dachu. Choć jej wykonanie może być bardziej kosztowne i wymaga doświadczenia, to inwestycja w taką konstrukcję zwraca się w postaci trwałości i niezawodności przez wiele lat. Właściwie zaprojektowana i wykonana więźba płatwiowo-kleszczowa to gwarancja bezpiecznego i estetycznego dachu na długie lata.
Masz pytania lub myslisz o wlasnej budowie? Napisz...
